×
Paycell Ucretsiz - Uygulama Marketlerde
İNCELE
Sosyal Girişimcilik Nedir, Nasıl Uygulanır?

Sosyal Girişimcilik Nedir, Nasıl Uygulanır?

Paycell Tarih

Yazı Yayın Tarihi

10 Ekim 2023

Sosyal Girişimcilik Nedir, Nasıl Uygulanır?

Toplumsal ihtiyaçların giderilmesi, devletin başlıca öncelikleri arasındadır. Ancak bu konuda bireylere ve özel kuruluşlara da önemli görevler düşer. Devletten bağımsız olarak toplumun eksiklerini gidermek söz konusu olduğunda ilk akla gelen çözüm ise sosyal girişimcilik projeleridir. Gelin, sosyal girişimcilik nedir ne değildir birlikte bakalım.

Sosyal Girişimcilik Nedir?

Sağlanan kazancın, kar amacı güdülmeden ve toplumsal faydayı ön plana çıkaracak şekilde harcanmasına yönelik faaliyetlere sosyal girişimcilik adı verilir. Bu tür faaliyetleri gerçekleştiren kişiler için de sosyal girişimci tanımlaması kullanılır. Söz konusu kavramları tarihte ilk kez kullanan kişi Bill Drayton’dır. Drayton, aynı zamanda dünyanın ilk ve en geniş sosyal girişimci ağının kurucusudur.

Sosyal girişimcilik kavramı; kar amacı gütmeyen dernek, kurum ve vakıfların gerçekleştirdikleri projeler ile karıştırılmamalıdır.  Çünkü sosyal girişimcilik kapsamında hayata geçirilen projelerde, temel bir amaç olarak nitelendirilmese de belirli miktarda kazanç beklentisi olabilir. Ancak bu beklenti, kişisel hedef niteliği taşımaz. Ortaya çıkan fayda, tanımında da yer verildiği gibi tamamen sosyal fayda için kullanılır.

Sosyal Girişimcilik Bileşenleri Nelerdir?

 

Sosyal girişimcilik bileşenleri, şu şekilde sıralanabilir:

  • Bu girişimcilik türünün ilk bileşeni, sosyal etki yaratmaktır. Bu bileşen kapsamında elde edilen gelirin projenin sürdürülebilirliği ve toplumsal sorunların çözümü için nasıl kullanılacağı üzerinde durulur.
  • Bir diğer bileşen ise sosyal etki yaratacak fırsatları görmektir. Zira sosyal girişimciler, çevre koşullarının tamamen olumsuz olduğu durumlarda bile değişim fırsatlarını görebilen kişilerdir.
  • Sosyal girişimciliğin bileşenleri sıralanırken yenilikçi olma ve çözüm odaklılık atlanmamalıdır. Sosyal ihtiyaçları gidermek, toplumsal sorunlar özelinde yenilikçi ve sürdürülebilir hedefler belirlemek bu bileşen sayesinde mümkündür.
  • Kavrama ait son bileşen ise kaynak yaratma ve sürdürülebilirliktir. Sorunların çözümü için gelip geçici projeler yerine kalıcı çözümler üretmek için devamlı kaynak yaratılmalıdır. Ayrıca atılan her adımda sürdürülebilirlik ön planda tutulmalıdır.

Sosyal Girişimcilik Türleri Nelerdir?

Sosyal girişimcilikten bahsedildiğinde üç farklı türden söz edebilmek mümkündür. Bunlar:

Kar Amacı Gütmeyen Sosyal Girişimcilik Faaliyetleri

Bu kategoriye giren faaliyetlerde, piyasada bulunmayan bir hizmet ya da ürünün tüm toplumun refahı için üretilmesi ve kullanıma sunulması amaçlanır. Kar amacı gütmeyen faaliyetleri yürüten organizasyonlar, ihtiyaç duydukları mali desteği özel şirketlerden ve kamu kurumlarından alır.

Kar Amacı Güden Sosyal Girişimcilik Faaliyetleri

Kar amacı güden sosyal girişimcilik faaliyetlerinde ise mevcut problemin çözümü yine öncelikli hedeftir. Bu amaca ulaşmak için sürdürülen projeler esnasında karlılık tamamen göz ardı edilmez. Ancak kazanç sağlamak ve karlılığı artırmak asla birincil öncelik haline gelmez. Elde edilen gelir, daha fazla kişiye ulaşmak ve iş gücü oluşturmak için kullanılır.

Hibrit Sosyal Girişimcilik Faaliyetleri

Hibrit faaliyetlerde gelir ve gider dengesi, ürün veya hizmet satışı ile sağlanır. Elde edilen kazanç ise sosyal fayda sağlama amacıyla tasarlanan projelerin devamlılığı için kullanılır.

Sosyal Girişimcilik Neden Önemlidir?

Sosyal girişimciliğin toplumsal açıdan neden önemli olduğunu anlamak için aşağıdaki maddelere göz atabilirsin:

  • Sosyal girişimcilik kapsamındaki projeler, sürdürülebilir bir çevre ve toplum düzeni oluşturulmasına katkı sağlar.
  • Hayata geçirilen projeler sayesinde ekolojik duyarlılık yükselir.
  • Toplumsal eksiklikleri gidermek mümkün hale gelir.
  • İlişki kurmanın yalnızca çıkar ve karlılık odaklı olmaması gerektiği daha net biçimde vurgulanabilir.
  • Projeyi destekleyen ve yürüten şirketlerin marka imajını güçlendirir.

Sosyal Girişimcilik Nasıl Uygulanır?

Sosyal girişimcilik ile ilgili bir projenin uygulanması esnasında öncelikle toplumun neye ihtiyaç duyduğu konusuna yoğunlaşılır. İhtiyaçların belirlenmesinin ardından bunların nasıl karşılanabileceğinin yolları aranır. Bu aşamada, ağırlıklı olarak iki farklı yönteme başvurulur. Yani ya piyasada olmayan ürün/hizmet geliştirmesine ya da hitap edilecek pazara halihazırda sunulabilecek seçeneklerin bulunmasına odaklanılır.

Bulunan ya da geliştirilen ürün/hizmet toplumun ihtiyacını doğrudan karşılıyorsa hedef kitlenin ücretsiz kullanımına sunulur. Eğer böyle bir durum söz konusu değilse satışından elde edilen gelir sosyal girişimcilik projesinin sürdürülebilirliği için kullanılır. Satış sonucu oluşan kar ayrıca projenin devamlılığı için gereken malzemelerin ve iş gücünün edinimi amacıyla kullanılır.

Sosyal Girişimciliği Ticari Girişimcilikten Ayıran Özellikler Nelerdir?

Sosyal girişimcilik özellikleri bakımından ticari girişimcilikten ayrılır. Örneğin:

  • Toplumsal sorunlara çözüm üretmeye odaklı sosyal girişimcilikte bireysel kazanç asla ön planda değildir. Buna karşılık ticari girişimcilikte tam tersi durum söz konusudur.
  • Sosyal girişimcilikte gelir elde edilirken çok büyük riskler almak yerine toplum için harcanarak bütçenin oluşturulması amaçlanır. Ticari girişimcilikte ise yüksek miktarda kişisel kazanç için çok büyük risklere girmek olağandır.
  • Sosyal girişimcilik projelerinde asıl önemli olan fayda sağlamaktır. Bu doğrultuda özgün olmayan fikirler, işe yarama potansiyelleri yüksekse rahatlıkla uygulanabilir. Ancak ticari girişimcilikte talebi maksimize etmek amacıyla özgün fikirlere yönelme gerekliliği mevcuttur.
  • Sosyal girişimcilikte projenin her aşaması profesyonel ekipler tarafından yürütülür. Ticari girişimcilikte ise çoğu zaman özgün fikre sahip amatörler yönetim kademelerini oluşturur.

Sosyal Girişimcilik Örnekleri

Sosyal girişimcilik projelerinde genel olarak eğitim, sağlık, çevre bilinci oluşturma ve sürdürülebilirlik gibi alanlara odaklanılır. İşte bu tür alanlarda hayata geçirilen ve başarılı olan sosyal girişimcilik örnekleri:

Otsimo

Otsimo, otizmli çocuklara fayda sağlamak amacıyla hayata geçirilen bir projedir. Avrupa’nın en iyi sosyal girişimcilik projesi ünvanına sahip proje kapsamında otizmli çocukların gelişimine yönelik ücretsiz eğitimler sunan bir platform oluşturulmuştur.

İhtiyaç Haritası

Birleşmiş Milletler Kalkınma Platformu’nun lanse ettiği İhtiyaç Haritası Projesi, ihtiyaç sahipleri ile yardımseverleri bir platform vasıtasıyla buluşturmayı hedefler.

Zeynep Kamil Hastanesi

1862 yılında Zeynep Kamil önderliğinde kurulan kadın ve çocuk hastalıkları hastanesi, Darüşşafaka ile birlikte ülkemizdeki en başarılı sosyal girişimcilik projelerinin başında gelir.

Gönül Bağı Vitrini

Turkcell tarafından hayat geçirilen Gönül Bağı Vitrini, deprem bölgesindeki kadın üreticilerin yeniden düzenli gelir elde edebilmelerini amaçlar.

İlginizi Çekebilir